Feest van de Eeuw
Terugkijkend op 2022 komt onherroepelijk een herinnering bovendrijven: de wijze waarop we met elkaar ons 100-jarige bestaan hebben gevierd. Het ‘Feest van de eeuw’ ligt ongetwijfeld bij iedereen die er is geweest nog vers in het geheugen. Op 23 september hebben we met 900 relaties uit binnen- en buitenland een feestje gebouwd. Een dag later hebben we dit nog een keer dunnetjes overgedaan met 500 collega’s en hun partners. Het was een feest om nooit te vergeten.
Overname Adriaan van Erk Groep
Vanzelfsprekend is een jaarverslag een geijkt medium om terug te kijken en vooruit te blikken. Allereerst was er in 2022 opnieuw uitbreiding. Met de Adriaan van Erk Groep uit Bergambacht halen we niet alleen een prachtig bedrijf in huis, dat ons verrijkt met vakmanschap en kennis. De overname is ook een buitenkans om volledige dekking te krijgen in de regio’s waarin we graag actief zijn. En de overname geeft ons de mogelijkheid om vanuit schaalvergroting een grotere speler te worden in de branche. We zijn dan ook erg blij met deze uitbreiding van de Klok-familie.
Integratie en samenwerking
Ook in 2022 stak KlokGroep weer veel tijd en energie in samenwerking en kruisbestuiving. Met elkaar, met opdrachtgevers, met co-makers en met de omgeving. Bijzondere aandacht was er natuurlijk voor de samenwerking en de integratie met onze nieuwe collega’s van Heilijgers en Adriaan van Erk. Zoals gebruikelijk bij overnames vergt zo’n samenwerking veel van alle organisaties. De intentie uitspreken om samen te werken is stap één. Met elkaar samen optrekken en samenwerken is stap twee.
Het afgelopen jaar hebben we daarin flinke stappen voorwaarts gezet. We zijn er nog niet. Ook in 2023 krijgen samenwerking en integratie de broodnodige aandacht. Zo investeren we volop in automatiseringssystemen, eenduidigheid in de werkwijze en het gebruik van rapportagemethodieken.
Huizenmarkt onder druk
Vanuit het perspectief van de woningmarkt is 2022 ook het jaar van de omslag. Vanaf september vindt er een ‘kanteling’ plaats. Uiteraard spelen de oorlog in de Oekraïne, de uit de pan rijzende energieprijzen en de hoge materiaalkosten hierin een rol. Door de fors gestegen hypotheekrente staat de verkoop van woningen onder druk. Mensen willen nog steeds graag een woning kopen, maar ze kunnen het niet meer betalen. Om die reden is het belangrijk om in 2023 voor te sorteren op een andere benadering van de markt. Intern is een taskforce Verkoop in het leven geroepen. Managementleden en verkoopmedewerkers trekken hier gezamenlijk op om ons te wapenen tegen de moeilijke, complexe woningmarkt. Denk hierbij aan de benodigde inzet van marketingactiviteiten, verkoopinspanningen en financiële instrumenten, zoals Koopstart.
Duurzame bouwplaats in Oss
Focus op duurzaamheid
Het is belangrijk dat duurzaamheid in de haarvaten van onze medewerkers komt te zitten. Vanaf 2025 moeten middelgrote en grote bedrijven – dus ook wij – gedetailleerd rapporteren over de duurzame ontwikkelingsdoelen die ze moeten bereiken. Vooruitlopend hierop gaat KlokGroep in 2023 verder op de ingeslagen weg.
Daarnaast zijn de divisies die gespecialiseerd zijn in onderhoud en renovatie bij Heilijgers en Van de Klok al volop bezig met verduurzamingsopgaves voor woningcorporaties en vastgoedbeleggers als eigenaar van sociale en middeldure huurwoningen. Daarbij gaat het zowel om renovatie als nieuwbouw. Het rendement van de eerste inspanningen is zichtbaar. Voor een tiental partners – vooral in de regio’s Nijmegen en Amersfoort – zijn we volop aan de slag met de verduurzaming van hun woningcomplexen. De transformatie van de Vijverhof in Berg en Dal is hiervan een goed voorbeeld. En lest best: in de Dichterswijk in Oss draaien we proef met een duurzame bouwplaats met energiehub.
Ontwikkelingen
Door de uitval van de vraag (met name door gestegen hypotheekrente) en hoge kostprijs door sterk gestegen bouwkosten staat de omzet en marge onder druk. We moeten komende jaren rekening houden met minder omzet en een lagere marge. Voor het boekjaar 2023 zal de omzet op groepsniveau stijgen tot boven de 500 miljoen, maar dit komt doordat wij in 2023 de volledige omzet van de Adriaan van Erk Groep mee mogen tellen bij de groepsomzet, terwijl dit voor 2022 maar deels mocht. Feitelijk worden we in 2023 door de langere doorlooptijd van de verkoop van nieuwe projecten al geconfronteerd met een lichte daling van de omzet.
De dalende verkoopcijfers zetten naar verwachting de omzet voor 2024 en 2025 verder onder druk. Wij richten (onder andere met de eerder genoemde taskforce Verkoop) onze pijlen op 2024. De verduurzaming (van de bestaande woningbouw) biedt ook kansen in de huidige markt. Onze onderhoudsafdelingen binnen de groep hebben al enkele grote projecten binnengehaald. De komende jaren zal dit extra omzet genereren voor de groep.
En nog veel meer…
Behalve bovengenoemde onderwerpen hebben we nog veel meer te vertellen. Hoe is het onze vier werkmaatschappijen in 2022 vergaan? Bij welke projecten zijn ze gezamenlijk opgetrokken? Wat heeft het afgelopen jaar ons gebracht op belangrijke thema’s als innovatie, duurzaamheid en circulariteit. Kortom, vragen genoeg om te beantwoorden in dit jaarverslag.
Ton van de Klok
Algemeen directeur KlokGroep
